تله بخار چیست؟

به علت امکان چگالش بخار در داخل لوله های کویل بخار و در مبدل هایی که سیال فرایندی آن ها بخار است، این امکان وجود دارد که درون لوله های این تجهیزات کندانس تشکیل شود. وجود کندانس به علت اشغال شدن قسمتی از سطح در خط لوله باعث به وجود آمدن مشکلاتی می شود که در ادامه به برخی از آن ها اشاره نموده ایم:

1. کم شدن سطح انتقال حرارت
2. کم شدن ضریب انتقال حرارت
3. ایجاد خوردگی در لوله های مبدل

از همین رو در کلیه تجهیزاتی که یکی از سیالات فرایندی آن ها بخار است، از وسیله ای با نام تله بخار یا Steam Trap استفاده می شود تا کندانس بخار از لوله حاوی بخار خارج گردد. این تجهیز درست همانند شیر خودکار عمل کرده و موجب جلوگیری از از فرار بخار و اتلاف انرژی می گردد. از طرف دیگر تله بخار، کندانس را سریعا دفع می کند. گفتنی است که تله های بخار توانایی خارج کردن هوا و گاز های غیر قابل کندانس را هم دارند. با استفاده از تله بخار می توان انرژی را حفظ کرده و از گرمای نهان آب به بهترین شکل استفاده نمود.

وظیفه تله بخار چیست؟

می توان اینطور گفت که وظیفه تله بخار در تفکیک کندانس، هوا و دی اکسید کربن از سیستم لوله کشی به محض تجمع این گاز ها و با حداقل اتلاف بخار تعریف می شود. هنگامی که بخار، گرمای نهان ارزشمند خود را از دست می دهد و اصطلاحا چگالیده می شود، این کندانس داغ باید بلافاصله از سیستم جدا شود تا از بروز پدیده ضربه قوچ جلوگیری گردد.

وچود هوا در سیستم بخار، بخشی از حجم سیستم را که قاعدتا باید توسط بخار اشغال شود، به خود اختصاص می دهد. دمای هوا و بخار، به دمایی کمتر از دمای بخار خالص افت می کند. هوا یک عایق است که به سطح لوله و تجهیزات، چسبیده و باعث کند و غیر یکنواخت شدن فرآیند انتقال حرارت می گردد.

در صورتی که دی اکسید کربن حضور داشته باشد، بخار موجود در سیستم، دی اکسید کربن را به دیواره های سطح انتقال حرارت رانده و بدین ترتیب، انتقال حرارت کاهش می یابد. دی اکسید کربن همچنین می تواند در کندانس به صورت محلول درآمده و تولید اسیدکربنیک نماید که باعث خوردگی در لوله ها و تجهیزات می گردد.

ویژگی های تله بخار:

• حذف کندانس:

تله بخار باید به کندانس اجازه عبور داده و بخار را در فرآیند نگاه دارد. اگر انتقال حرارت خوب برای فرآیند حیاتی باشد، کندانس باید فوراً با دمای بخار تخلیه شود. نشت بخار در این نقطه باعث ناکارآمدی سیستم شده و کاملاً غیر اقتصادی است.

• تخلیه هوا:

هنگام راه اندازی کارخانه، سیستم لوله‌کشی پر از هوا می‌ شود که در صورت عدم تخلیه میزان انتقال گرما کاهش پیدا کرده و مدت زمان گرم شدن طولانی‌ تر می‌ شود. در زمان راه‌ اندازی، با همان سرعتی که هوا از داخل لوله‌ ها تخلیه می‌ شود، بخار داخل سیستم لوله‌ کشی می‌ گردد. پیش از اینکه هوا با بخار مخلوط شود باید با سرعت هرچه تمام‌ تر آن را تخلیه کرد. در صورت ترکیب شدن هوا و بخار مشکلات زیر به وجود می‌ آیند:

• ترکیب بخار و هوا دمایی کمتر از دمای بخار داشته و باعث کاهش انتقال گرما می‌ شود.
• هوا عایق است و به سطح لوله می‌چسبد و باعث انتقال حرارت کند و ناهمسان می‌ گردد.
• محلول کندانس، در واقع گاز های غیر قابل تغلیظ از اسید است که باعث ایجاد خوردگی در سیستم می‌ شود.

• بهره‌وری انرژی:

زمانی که الزامات اساسی تخلیه هوا و کندانس گازی در نظر گرفته شد، باید به بهره‌وری انرژی توجه کرد. تله بخار باید مصرف بخار ناچیزی داشته باشد. باید اطمینان حاصل کرد که با بخار خشک و تمیز پر شود. نوع آن در این امر تاثیر گذار است.

• قابل اطمینان بودن:

تجربه نشان داده که یک تله بخار خوب باید قابل اطمینان نیز باشد، یعنی با کمترین رسیدگی، عملکردی بهینه داشته باشد. دلایل عدم اطمینان از این قرار است:

• خوردگی
• ضربه قوچ (چکش آبی)
• تجمع کثیفی و گرد و غبار

نکات مهم در انتخاب تله بخار:

• هواگیری:

در زمان راه اندازی یعنی شروع فرآیند، فضای سیستم بخار پر از هوا بوده که موجب کاهش انتقال حرارت و افزایش زمان راه اندازی می شود و باید بتوان حتی المقدور، قبل از مخلوط شدن هوا با بخار ورودی آن را تخلیه کرده و به محل امن هدایت نمود.

• برداشت کندانس:

بعد از تخلیه هوا تله بخار باید کندانس را بدون اجازه عبور بخار خارج نماید زیرا نشتی بخار غیر اقتصادی و مضر است.

• قابلیت اطمینان:

تجربه نشان می دهد که آب گیری مناسب از سیستم بخار به منزله قابلیت و یا در واقع عملکرد بهینه سیستم با حداقل مراقبت می باشد.

برای دریافت مشاوره بیشتر می توانید با ما در تهران ابزار در تماس باشید.