ارت سنج چیست؟

همانطور که می دانید در میان ابزار الکترونیک و مخابرات دستگاه ارت سنج یا ارت تستر، به یکی از دستگاه های بسیار مهم جهت سنجش و حاصل نمودن اطمینان از عملکرد صحیح سیستم چاه ارت گفته می شود. درواقع باید اینطور گفت که ارت سنج به نوعی ابزار الکترونیکی گفته می شود که به منظور اندازه گیری مقاومت چاه ارت و یا مقاومت مخصوص خاک به کار می رود. بر اساس توصیه انجمن بین المللی تست وسایل الکتریکی (International Electrical Testing Association) لازم است که حداقل هر سه سال یکبار بررسی و تست ارت زمین انجام شده و توسط مراکز ذیصلاح تایید شود.

گفتنی است از دلایل مهم انجام این تست، اهمیت سیستم چاه ارت به جهت جلوگیری از خرابی تجهیزات و محافظت از افراد، کشف اتصالی ها، جلوگیری از افزایش ولتاژ سیستم در اثر بروز اتصالی، و افت ولتاژ بر اثر عدم تعادل بار می باشد.

چرا باید از سیستم ارت استفاده نمود؟

از سیستم ارت به جهت خنثی کردن اضافه ولتاژ های تولید شده در بدنه کالا و ولتاژ های بسیار زیاد و خطرناک ناشی از برخورد صاعقه با دکل های کامپیوتری استفاده می شود تا از افراد و دستگاه ها محافظت شود. از همین رو به کار گیری سیستم ارت و حفاظت از تجهیزات، امری کاملا مهم و ضروری بوده و با افزایش استفاده از سیستم های دیجیتالی و حساس، لزوم بازنگری در طراحی، نصب و نگهداری سیستم های حفاظتی گراندینگ وجود دارد. گفتنی است از این دستگاه در  تیر های چراغ برق، سیستم صائقه گیر ساختمان های خانگی یا کارخانجات، پست های خیابانی، برج های مخابراتی ( ماکروویو یا رادیویی) استفاده های بسیاری می شود.

به طور خلاصه اهداف بکارگیری سیستم ارتینگ یا گراندینگ را می توان در موارد زیر خلاصه نمود:

• جلوگیری از ولتاژ های ناخواسته و صاعقه
• حفظ ایمنی لوازم و تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
• حفاظت و ایمنی جان انسان
• حذف ولتاژ اضافی
• فراهم کردن شرایط ایده‌ال برای کار
• حاصل نمودن اطمینان از قابلیت کار الکتریکی
• جلوگیری از ولتاژ تماسی

 ساختار داخلی ارت سنج:

1. قبل از هرچیز باید گفت که دستگاه ارت سنج یا تستر زمین در واقع از یک ژنراتور با محور دستی تشکیل شده است.
2. در یک دستگاه ارت سنج، جریان چرخشی و یکسو کننده دو فاکتور اصلی به حساب می آیند.
3. یک معکوس کننده جریان به همراه یکسو کننده ها در شفت ژنراتور DC نصب شده است.
4. یکسو کننده در DC عامل اصلی عملکرد دستگاه ارت سنج می باشد.
5. دستگاه ارت سنج در کنار معکوس کننده فعلی و یکسو کننده جریان دارای دو کموتاتور (وسیله ای برای تبدیل جهت جریان) نیز می باشد.
6. هر کموتاتور شامل چهار جاروبک است که همیشه به آن متصل هستند.
7. کموتاتور ها به روش سری با آرمیچر ژنراتور وصل می شوند.
8. جاروبک ها برای هدایت نیرو از قطعات ثابت به سوی قسمت های متحرک دستگاه ها تعبیه شده اند.
9. نحوه قرار گیری جاروبک (برس) ها به گونه ای است که به طور متناوب با یکی از بخش ها حتی پس از چرخش در کموتاتور در ارتباط باشند.

نحوه اندازه گیری مقاومت چاه ارت با ارت سنج:

شیوه های گوناگون تست و بررسی مقاومت سیستم زمین و روش اندازه گیری مقاومت الکتریکی چاه ارت توسط ارت سنج به شرح زیر می باشد:

1. اندازه گیری مقاومت زمین توسط دو میله با سه سیم: در روش دو الکترود میله ها به فاصله ۵ متر از یکدیگر در زمین کوبیده می شوند؛ گفتنی است که جهت بررسی و فراهم نمودن مقدار مجاز مقاومت چاه ارت، روش تست با دو میله بسیار آسان می باشد.
2.  اندازه گیری مقاومت الکتریکی سیستم چاه ارت یا زمین توسط  ۴ الکترود و یا روش Werner
3. سنجش مقاومت الکتریکی سیستم زمین یا چاه ارت توسط سه الکترود و دو کلمپ (۳P+2Clamp) به روش لوپ بدون نیاز به قطع سیستم ارت از شبکه
4. اندازه گیری مقاومت چاه ارت توسط سه الکترود و یک کلمپ ( ۳P+Clamp) به روش لوپ بدون نیاز به جدا سازی سیستم ارت از شبکه

به منظور انتخاب ارت سنج لازم است که در ابتدا به نکاتی از قبیل روش اندازه گیری (روش ساده و پیشرفته)، محل تست و نوع آن دقت نمود. خوب است به این نکته هم توجه داشته باید که فصل تابستان بهترین زمان برای اندازه گیری مقاومت زمین بوده و به دلیل خشکی زمین، این کار به راحتی انجام می پذیرد و همچنین دقیق تر خواهد بود. علت این موضوع این است که زمین مرطوب مقاومت کمتری داشته و اندازه واقعی را به ما نشان نمی دهد.

برای تهیه این محصول و دریافت مشاوره بیشتر می توانید با مشاوران ما در تهران ابزار در تماس باشید.