درباره سیستم های هواساز

توسط دانیال پورمند
۲۰ فروردین ۱۴۰۱
تکنولوژی های صنعتی
۱

هواساز چیست؟

هواساز (Air Handling Unit) دستگاهی است که جهت تأمین و انتقال جریان هوای مناسب، به منظور تهویه (تأمین هوای تازه)، سرمایش (تأمین هوای خنک) و گرمایش (تأمین هوای گرم) به عنوان یکی از سیستم های تهویه مطبوع یا HVAC شناخته می شود. این دستگاه با نام هوارسان یا واحد انتقال هوا نیز شناخته می شود و اغلب در سه نوع معمولی، هایژنیک و سقفی تو کار در بازار عرضه می شوند.

در مجموع می توان اهداف اصلی استفاده از این سیستم را به این ترتیب نام برد:

کنترل دما
تنظیم اکسیژن
تصفیه هوا
تنظیم رطوبت

اجزای اصلی سیستم هواساز:

فن سانتریفیوژ یا محوری
کویل های آب سرد و گرم یا کویل مبرد DX یا همان اواپراتور (معمولا کویل ها از لوله مسی به همراه فین های آلومینیومی جهت افزایش نرخ انتقال حرارت ساخته می شوند)
فیلتر های قابل شستشو، هپا و اولپا از جنس بوروسیلیکات، فیلتر کربن فعال و … با قدرت جذب ذرات معلق ۰٫۳ تا ۱۲ میکرون (متناسب با نیاز)
قسمت رطوبت زن و رطوبت گیر
محفظه اختلاط کننده هوای تازه و هوای برگشتی (محفظه ای که اجازه می دهد تا مقدار مشخصی هوای تازه از بیرون وارد و با هوای برگشتی از داخل ساختمان مخلوط شود)
لرزه گیر ها (جهت جلوگیری از ایجاد لرزش در سیستم هوا ساز ساختمانی و صنعتی)
تجهیزات و قطعات کنترل کننده الکتریکی و مکانیکی شامل ترموستات یا سنسور جهت تنظیم دما، تنظیم کننده رطوبت، تجهیزات کنترل کننده سرعت حرکت هوا و …
کانال تغذیه هوا به داخل ساختمان

کاربرد های هواساز:

دستگاه های یاد شده با توجه به توان بالایی که در کنترل دما و رطوبت محیط های مختلف با مساحت های متفاوت دارند، در تمامی مراکز صنعتی، مسکونی و آپارتمانی قابل استفاده هستند.
برخی از مهم ترین مکان هایی که در آن ها از هواساز استفاده می شود عبارتند از:

محیط های درمانی و بیمارستان ها و صنایع داروسازی:

گفتنی است در چنین مکان هایی به دلیل اهمیت دمای محیط و همچنین فیلتراسیون هوا، هوارسان با توجه به ابعاد متفاوتی و ظرفیت های گوناگونی که دارد، به عنوان بهترین سیستم تهویه شناخته می شود. دما و رطوبت به همراه پاکسازی هوا در چنین محیط هایی اهمیت فراوانی دارند، به این دلیل که به صورت مستقیم با شرایط بیماران در ارتباط هستند. لازم به ذکر است در بیمارستان ها و صنایع داروسازی از هوارسان های هایژنیک مجهز به سیستم کنترلی پیشرفته استفاده می شود.

محیط های عمومی بزرگ، فروشگاه ها و مجتمع های تفریحی:

در مکان های ذکر شده در این قسمت، با توجه به جمعیت بالای مشتریان باید کیفیت هوا به گونه ای باشد که افراد در آن سرما در زمستان، گرما در تابستان و یا خشکی هوا را احساس نکنند و سطح دی اکسید کربن بالاتر از استاندارد نرود و بتوان ACH مورد نیاز را طبق استاندارد فراهم کرد تا بو های نامطلوب نیز از فضای مورد استفاده تخلیه گردد.

مجتمع های مسکونی و ساختمان های شخصی:

امروزه در مجتمع های مسکونی بزرگ و یا حتی آپارتمان های کوچک به دلیل حفظ کیفیت هوا و تامین هوای تازه می توان از هواسازهای مستقل، سیستم تهویه و تصفیه هوای مرکزی HRV یا هوارسان های مرکزی جهت تامین هوای تازه به عنوان بهترین ابزار برای تهویه مطبوع ساختمان های مسکونی استفاده کرد.

مراکز صنعتی:

لزوم وجود دما و رطوبت متعادل جهت حفظ سلامت و رفاه هرچه بیشتر کارکنان و همچنین تامین شرایط محیطی مورد نیاز خط تولید در این مراکز باعث شده است تا از هواسازهای با ظرفیت بالا استفاده شود.

معرفی انواع هواساز:

سیستم Air handler شامل محفظه فن، الکتروموتور، کویل گرمایی و سرمایی، فیلتر و دمپر هوا از اجزای اصلی این سیستم بوده و بسته به نوع کاربرد آن می تواند مجهز به محفظه مخلوط‌ کننده هوا، محفظه ایرواشر، انواع فیلتر های کیسه‌ ای و همچنین رطوبت‌ زن‌ ها شود. ایرواشر ها بر اساس محل قرارگیری و ظرفیت لازم برای محیط موردنظر به دو نوع تقسیم بندی می‌شوند:

دستگاه های هواساز تامین هوای تازه:

کاربرد این سیستم ها در مجتمع های مسکونی، اداری و تجاری است.

دستگاه های هواساز صنعتی:

کاربرد این سیستم ها نیز در محیط های صنعتی با ظرفیت های بالا می باشد. همچنین از نظر شکل ساخت و نصب نیز به دو نوع دیگر می توان تقسیم ایرهندلر ها را انجام داد که در ادامه تقدیم حضورتان خواهد شد:

مدل عمودی:

این دستگاه ها ارتفاع بلندتری دارند اما مساحت کمتری از سطح را اشغال می کنند.

مدل افقی:

این مدل نیز دارای ارتفاع کمتر و سطح اشغالی بیشتری هستند. این نوع از هواساز ها رواج و محبوبیت بیشتری دارند. البته در یک تقسیم بندی کلی دیگر این سیستم ها از نظر نوع فن، سیستم گرمایش و سرمایش، نوع کویل، نوع موتور، نوع رطوبت زن، سیستم کنترلی، ظرفیت و ابعاد نیز قابل تقسیم بندی می باشند.

اما مهم ترین دسته بندی ها تقسیم آن ها به دو نوع ساختمانی یا خانگی و صنعتی می باشد، این دو دستگاه از نظر ساختاری تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. تنها تفاوت موجود در ابعاد، نوع فیلترها، داشتن یا نداشتن رطوبت زن و سایر تجهیزات کنترلی می باشد:

هواساز آپارتمانی، ساختمانی یا خانگی:

از این نوع از می توان در اماکن مختلف مسکونی، اداری، تجاری، آموزشی و … استفاده نمود، به مدل های کوچکتر ساختمانی، هوارسان خانگی گفته می شود. (سیستم های خانگی اغلب فاقد سیستم رطوبت زنی هستند.)