کوپلینگ چیست؟

کوپلینگ به وسیله ای گفته می شود که به منظور محور کردن موتور و شفت پمپ، به کار می رود. می توان گفت کاربرد اصلی کوپلینگ اتصال سانتری فیوژ، پمپ سانتری فیوژ، پمپ کلوز(pomp close)، می باشد. لازم به ذکر است که دبی کیفیت بودن کوپلینگ انتخاب شده امکان صدمه به موتور وجود دارد.

مکانیزم عملکرد کوپلینگ ها:

کوپلینگ حرکت دورانی موتور را به شفت پمپ منتقل می کند. در واقع موجب چرخش شفت و پروانه می شود که باید از هم محور بودن این دو اطمینان حاصل نمود. کوپلینگ نقش متصل کردن دو قطعه دوار را دارد که این امر اجازه انحراف به اطراف را می دهد، همچنین با دقت در انتخاب و نحوه نصب و نگهداری کوپلینگ می توان تا حدود زیادی در زمان و هزینه نگهداری صرفه جویی کرد.

انواع کوپلینگ ها:

• کوپلینگ صلب:

این نوع از کوپلینگ‌ها، انتقال گشتاور را به بهترین شکل انجام می‌ دهند که معمولا به صورت «فلنج» (Flange) یا طوقه‌ های طویل وجود دارند؛ البته این نوع کوپلینگ‌ ها تنها زمانی قابل استفاده خواهد بود که هر دو شفت، به طور دقیق با یکدیگر هم راستا باشند. همچنین، کوپلینگ‌ های صلب نیازی به روان‌ کاری ندارند.

• کوپلینگ انعطاف پذیر:

این نوع از کوپلینگ‌ ها نیز گشتاور را بدون لغزش منتقل می‌کنند و زمانی مورد استفاده قرار می‌ گیرند که دو شفت در یک راستا  نباشند. این نوع از کوپلینگ‌ ها را می‌توان بسته به نوع اصلاح عدم انطباق شفت‌ ها، به دو دسته دیگر تقسیم کرد یعنی کوپلینگ‌ هایی که از خمش در یک یا چند جزء خود بهره می‌برند یا کوپلینگ‌ هایی که از حالت کشویی در اجزای خود کمک می‌ گیرند.

برخی از انواع کوپلینگ ها نیز از هر دو روش در طراحی خود استفاده می‌کنند. برای کاهش خوردگی کوپلینگ‌ هایی که از حالت کشویی بهره می‌ برند باید از روش‌ های روغن‌ کاری کمک گرفت.

کاربرد های کوپلینگ:

1. فراهم کردن اتصال شفت دستگاه هایی مانند موتور و ژنراتور که به طور جداگانه ساخته شده اند و همچنین قطع ارتباط در زمان تعمیرات و جابجایی ها
2. فراهم کردن امکان نامیزانی شفت ها و ایجاد انعطاف پذیری مکانیکی
3. کاهش انتقال های ناگهانی از یک شفت به شفت دیگر
4.  انتقال توان موتور به پمپ
5. اتصال بخش درایور
6. تغییر خواص ارتعاشی تجهیزات دوار
7. محافظت در برابر اضافه بار

انحراف در کوپلینگ ها:

• انحراف زاویه ای: 

هنگامی که محور دوران شفت های اتصالی نسبت به هم زاویه داشته باشند (موازی نباشند) انحراف زاویه ای وجود دارد.

• انحراف محوری: 

هنگامی که محور دوران شفت های اتصالی موازی باشند (منطبق نباشند) انحراف محوری وجود دارد.

• انحراف مختلط: 

هرگاه محور دو شفت هم زاویه دار باشند و هم، هم محور نباشند انحراف مختلط می شود.

تعمیر و نگهداری و خرابی کوپلینگ ها:

نگهداری از این وسیله معمولا یک موضوع ساده است و نیاز به یک بازرسی با برنامه ی منظم برای هر کوپلینگ دارد که شامل موارد زیر است.

1. انجام بازرسی چشمی، چک کردن نشانه های سایش یا خستگی و تمیزکاری منظم آن.
2.  بررسی و تعویض منظم روغن در صورتی که کوپلینگ روغن کاری شود. این نگهداری برای بیشتر مدل ها سالیانه است ولی برای انواع موجود در محیط های بد و یا شرایط کاری مشکل، بیشتر انجام می شود.
3. مستند سازی تعمیر و نگهداری انجام شده برای هر کوپلینگ همراه با تاریخ.

حتی با نگهداری مناسب، امکان خراب شدن این وسیله وجود دارد. دلایل اصلی خرابی به غیر از تعمیر و نگهداری نامناسب عبارتند از:

1. نصب نامناسب
2.  انتخاب نوع نامناسب
3. کارکرد فراتر از قابلیت های طراحی

تنها راه برای بهبود عمر این محصول، فهم دلیل خرابی آن و اصلاح آن قبل از نصب یک نوع جدید می باشد. برخی از نشانه هایی که نشان می دهد که احتمال خرابی وجود دارد عبارتند از:

1. سر و صدای غیر طبیعی مانند صدای شبیه ترمز ماشین و صدای ضربه
2. ارتعاش یا تکان زیاد
3. خرابی در آب بند ها که با نشت روغن و یا آلودگی خود را نشان می دهند.

چک کردن بالانس کوپلینگ:

کوپلینگ ها معمولا در کارخانه قبل ازحمل، بالانس می شوند، اما گفتنی است که گاهی آن ها در زمان کارکرد از بالانس خارج می شوند. بالانس کردن می تواند مشکل و گران باشد و به طور معمول تنها وقتی انجام می شود که تلرانس های کاری به صورتی باشند که این میزان کار و هزینه قابل توجیه باشد. مقدار نابالانسی کوپلینگ که می تواند توسط هر سیستم پذیرفته شود توسط ویژگی های ماشین آلات خاص متصل به هم دیکته می شود و می تواند توسط آنالیز دقیق و یا تجربه تعیین شود.

برای دریافت مشاوره بیشتر می توانید با ما در تهران ابزار در تماس باشید.