ضدیخ چیست؟
ضدیخ در واقع یک ماده افزودنی است که وظیفه کاهش نقطه انجماد مایعات پایه آبی را به عهده دارد. این محصول که به راحتی در بازار به فروش می رسد، در اماکن سرد نقطه انجماد را کاهش می دهد و همچنین می تواند نقطه جوش مایعات را هم بالاتر ببرد؛ همچنین در صورتی که از ضدیخ به عنوان مایع خنک کننده استفاده گردد، می تواند دمای بیشتری را برای خنک کنندگی تحمل نماید.
اجزاء تشکیل دهنده ضدیخ کدامند؟
طیف گسترده ای از ضد یخ های مبتنی بر اتیلن گلیکول و بر پایه پروپیلن گلیکول جهت کاربرد های خودرو های سنگین، جاده ای، آفرود و دریایی تولید می شوند. این ترکیبات از یک مایع انتقال گرما، معمولا آب با اسید دیونیزه / اسمز معکوس (DI / RO) با کیفیت بالا، گلیکول بکر، بازدارنده های خوردگی و مواد افزودنی تشکیل شده اند که بسته به نوع مایع خنک کننده ممکن است ماهیت آلی یا معدنی داشته باشد.
مواد افزودنی در ضد یخ کدامند؟
در واقع تمامی انواع ضدیخ هایی که در ماشین ها ریخته می شوند، متشکل از موادی مثل روان‌کننده ها، بافر ها و همچنین مواد ضد خوردگی می باشند که همه آن ها برای طبیعت بسیار آسیب زننده هستند؛ برخی از این مواد که معمولا همیشه در ضدیخ ها استفاده می گردند عبارتند از:
- سدیم مولیبدات
- دی‌سدیم فسفات
- سدیم سیلیکات
- دکسترین
- دناتونیوم بنزوات
کاربرد دیگر ضد یخ ها در موتور خودرو:
همانطور که در قسمت های قبل ذکر کردیم ضدیخ ها علاوه بر اینکه وظیفه کاهش نقطه انجماد را بر عهده دارند به عنوان ضد جوش هم به کار برده می شوند زیرا این ماده موجب افزایش نقطه جوش هم می شود. به عبارتی به همان میزان که یخ زدن در خودرو به موتور آسیب می رساند، رسیدن آب به نقطه جوش هم به آن صدمه وارد می کند زیرا آب بخار شده در انتقال حرارات ناتوان است. درواقع اگر دمای آب خودرو افزایش یابد، باعث خوردگی قطعات مختلف موتور و به ویژه قطعات آلومینیومی خواهد شد؛ بنابراین شما در تابستان هم می توانید از ضدیخ به منظور جلوگیری از افزایش دمای آب استفاده کنید و از موتور خودروی خود به خوبی مراقبت کنید.
به غیر از موارد ذکر شده ویژگی رسوب بری ضد یخ موجب آن می شود که کلیه مجاری آب در داخل موتور بطور کلی شسته شده و از شر رسوب ها خلاص شوید. با این کار گردش بهتر انجام می شود و حرارت راحت تر منتقل می شود.
علت مشاهده رنگ سبز در ضدیخ ها چیست؟
معمولا جهت سهولت در تشخیص نشتی دادن این مایع در ماشین ها به آن رنگ سبز دی‌سدیم فلورسین را به اتیلن گلایکول اضافه می نمایند. در واقع زمانی که اشعه فرا بنفش خورشید یا نور لامپ به این اشعه برخورد کند، شما می توانید رنگ سبز آن را مشاهده نمایید. همچنین حتما شما بوی خاص ضدیخ را استشمام کرده اید که ناشی از اضافه نمودن ماده ضد خوردگی «تولی تری‌آزول» (Tolytriazole) می باشد.
ضدیخ با مایع خنک‌کننده چه فرقی دارد؟
خیلی ها اینطور فکر می کنند که مایع خنک کننده همان ضدیخ است در صورتی که این تصور درست نیست و ضدیخ تنها یکی از دو ماده اصلی تشکیل دهنده مایع خنک کننده به حساب می آید. ماده دیگر آب است یعنی مایع خنک کننده متشکل از آب و ضدیخ به نسبت یکسان می باشد (نصف آب و نصف ضدیخ). اگر هوا گرم یا نرمال باشد این ترکیب بسیار عالی، پاسخگوی نیاز شما می باشد اما در صورتی که هوا سرد باشد، ضدیخ باید بیشتر از آب باشد.
خطرات استفاده از ضد یخ کدامند:
در بیشتر ضدیخ ها ماده اتیلن گلایکولی ریخته می شود اما این ماده کاملا سمی بوده و برای انسان و همه موجودات زنده خطرناک است درنتیجه حمل و استفاده از آن باید با احتیاط انجام شود. اگر این ماده خورده شود فرد دچار تهوع شده و یا ممکن است با دیگر بیماری ها به اشتباه گرفته شود. با تبدیل شدن گلایکولیک اسید در بدن به گلیوکسیلیک اسید و پس از آن به اگزالیک اسید، در نهایت، اگزالیک اسید تولیدی با کلسیم، بلور های کلسیم اگزالات را تولید می‌کند که ممکن است در مغز، قلب، کلیه و شش‌ها رسوب و مشکلاتی به خصوص در کلیه ها ایجاد کنند.
نکات مهم در استفاده از ضد یخ ها:
- اگر از ضد یخ با غلظت بیشتر از حد استاندارد استفاده نمایید ممکن است قطعات خودرو دچار خوردگی یا آسیب دیدگی شوند.
- ساختار خیلی از ضدیخ ها با یکدیگر متفاوت اند در نتیجه نباید تنها به دلیل همرنگ بودن آن ها را با یکدیگر ترکیب نمود.
- همواره به یاد داشته باشید که کیفیت سیال خنک کننده ای که با ضد یخ ترکیب می‌شود دارای اهمیت بسیار زیادی است و می‌تواند ویژگی های آن را تغییر دهد.
- ضد یخ ها غلظت های متفاوتی با یکدیگر دارند و در زمان استفاده از آن ها درصد ترکیب کردنشان با سیال خنک کننده باید در نظر گرفته شود.
- تولیدکنندگان ضدیخ، محلول های خود را با رنگ های مختلف تولید می‌کنند که این امر معمولا تفاوتی در آن ها ایجاد نمی‌کنند.
تعویض ضد یخ چگونه انجام می شود؟
تعویض ضدیخ اصلا کار سخت و پیچیده ای نیست اما بهترین روش برای تخلیه ضدیخ قبلی این است که به تعمیرگاه مراجعه کنید؛ در صورتی که برایتان مهم است که حتما این کار را خودتان انجام دهید؛ اول باید مطمئن شوید که ترموستات باز است بعد از آن یا یکی از شلنگ ها یا شیر تخلیه رادیاتور اقدام به تخلیه نمایید و سپس پس از بستن دوباره ضد یخ و آب را از محل بالای رادیاتور یا محل مشخص شده در دفترچه راهنما به رادیاتور اضافه نمایید.
ضدیخ در خودرو های قدیمی:
در صورتی که مدل خودروی شما برای بیش از ۱۵ سال قبل است و از موتور دو فلزی -یعنی تنه سیلندر آهنی و سرسیلندر و رادیاتور آلومینیومی- برخوردار است، از ضد یخ با پایه اسید آلی هیبرید یا مایع خنک کننده ۰۵-G استفاده نمایید این موضوع به دلیل آن است که سیلیکات موجود در آن، بهترین حفاظت از آلومینیوم در برای خوردگی را تامین می کند؛ در واقع اگر خودروی قدیمی با موتور دوفلزه یا آهنی و رادیاتور برنجی یا مسی دارید، از ضدیخ سنتی به رنگ سبز استفاده کنید. مواد افزودنی در ضدیخ‌های سنتی از قابلیت حفاظت بهتر برای رادیاتور‌های برنجی و مسی برخوردار هستند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر با ما در تهران ابزار در تماس باشید.