کابل برق ، انواع و کاربرد های آن

کابل برق چیست؟

با قرار گرفتن یک یا چند رشته سیم در کنار یکدیگر، کابل برق تشکیل می شود که در واقع به منظور انتقال و هدایت جریان های الکتریکی و یا سیگنال ها به کار می رود. کابل های برق با توجه به شرایط گوناگون و کاربرد های مختلفی که می توانند داشته باشند، در انواع و ساختار های گوناگونی طراحی و ساخته می شوند. مثلا هنگامی که قرار است کابل در محیط های داخلی استفاده شود، باید هادی آلومینیومی یا مسی با روکش پی وی سی داشته باشد. اگر کابل در معرض حرارت قرار بگیرد، لازم است که روکش نسوز داشته باشد. بنابراین در حال حاضر تعداد زیادی از انواع گوناگون کابل های برق با کاربرد های مختلف ساخته می شوند.

اجزای کابل برق چیست؟

عموما کابل های برق از سه قسمت اصلی و مهم ساخته می شوند که عبارتند از هادی، دی الکتریک و غلاف. وظیفه هادی در کابل، فراهم نمودن مسیر هدایت است. عایق یا دی الکتریک در برابر ولتاژ سرویس مقاومت کرده و هادی را با اشیا دیگر جدا می کند. غلاف مانع از ورود رطوبت شده و وظیفه محافظت از کابل ها در مقابل کلیه تاثیرات خارجی همچون حمله شیمیایی یا الکتروشیمیایی، آتش سوزی و … را دارد.

حروف شناسایی کابل ها طبق استاندارد آلمان V.D.E:

N کابل با هادی مسی
NA کابل با هادی ألومینیوم
Y علامت عایق پرتو دور می‌باشد
H علامت ورق متالیزه می‌باشد
T سیم تحمل‌کننده در کابل کشی هوایی
R حفاظت فولادی نواری شکل
Y روکش کمربندی پرتو دور
R هادی دایره‌ای شکل می‌باشد
E هادی یک رشته و دایره‌ای می‌باشد
M هادی چند رشته
S هادی بشکل مثلث

انواع کابل برق و کاربرد آن از نظر مکان استفاده:

کابل های برق از لحاظ کاربرد در مکان به سه دسته کلی تقسیم می شوند:

کابل های هوایی:

از این کابل ها با مهار فولادی در مکان هایی استفاده می شود که نیاز است کابل بر روی تیر های برق آویزان باشد. در کابل های هوایی از یک سیم رشته ای از جنس فولاد گالوانیزه به موازات آن استفاده می شود و از یک غلاف از جنس مواد پلی اتیلن بر روی آن ها استفاده می شود.

کابل های زمینی:

این نوع کابل ها برای انتقال برق از داخل خاک استفاده می شود. کابل های زمینی معمولا دارای هادی مسی و عایق و غلاف P.E.T هستند و در صورت لزوم به سیم با نوار فولادی مسلح می شود.

کابل ساختمانی:

این نوع کابل که به وفور یافت می شود کابل هایی از هادی های مسی و غلاف های PVC هستند.

متریال کابل برق:

می توان گفت یک کابل برق متشکل از قسمت های مختلفی همچون هادی، عایق، شیلد، زره، بدینگ، اسکرین و … می باشد که همه آن ها می توانند از مواد و متریال مختلف و مخصوصی با توجه به مورد استفاده یک کابل ساخته شده باشند. مثلا می توان هادی یک کابل را از فلزات گوناگونی مثل طلا، مس و آلومینیوم ساخت که معمولا از فلز مس و آلومینیوم استفاده می شود زیرا رسانا بوده و ارزان تر می باشند. مدل های مختلف عایق مثل پی وی سی، پلی اتیلن، پلی پرپیلین، نایلون و … نیز می توانند به عنوان عایق در یک کابل به کار گرفته شوند.

انواع کابل برق و کاربرد آن از لحاظ ساختمان داخلی:

همانطور که می دانید کابل های برق به طور کلی از سه قسمت اصلی تشکیل می شوند که عبارتند از عایق کابل، هادی کابل و غلاف کابل. البته تعدادی از کابل ها ممکن است که فاقد غلاف باشند. کابل ها از لحاظ ساختمان داخلی دارای تفاوت های ویژه ای هستند و به چند دسته تقسیم می شوند. رایج ترین طبقه بندی کابل ها از نظر ساختمان درونی آن ها به شرح زیر است:

کابل پروتودور:

هنگامی که در کارخانه ها و شبکه های مختلف احتیاج به کابلی برای انتقال و توزیع انرژی الکتریسیته تا ۱ کیلو وات باشد از کابل پروتودور استفاده می شود.

کابل با عایق کاغذی:

کابل با عایق کاغذی در ساختمان سازی و شبکه های استفاده های بسیاری به کار برده می شود.

کابل با عایق آلومینیوم:

هنگامی که به کابلی برای انتقال انرژی از طریق زمین است، کابل با عایق آلومینیوم بهترین انتخاب است.

کابل دریایی:

این کابل نوعی از کابل پروتودور است که برای انتقال انرژی برق تا ۱۰ کیلو وات از بستر رودخانه ها و دریاها استفاده می شود.

کابل با غلاف سربی:

این نوع کابل نیز دارای کاربرد های بسیاری است که مهم ترین آن ها در پمپ بنزین ها، تصفیه خانه ها و مناطق ذخیره نفت است.

کابل با عایق پلاستیکی:

هرچند که امروزه این نوع کابل تولید نمی شود اما کاربرد آن در کشش ها بود.

هادی کابل ها:

بر اساس استاندارد بین المللی IEC، هادی به بخشی از کابل گفته می شود که وظیفه عبور جریان برق را به عهده دارد. هادی های مسی و آلومینیومی کابل ها را به صورت زیر تقسیم بندی می کنند: