بررسی تخصصی دستگاه رطوبت سنج

رطوبت چیست:

پیش از صحبت درباره دستگاه رطوبت سنج لازم به ذکر است که رطوبت در تعریف عامیانه به مقدار نم موجود در هوا گفته می شود که این نم در نگاه علمی تر بخار آب نامیده می شود. رطوبت به طور عمده با دو صورت رطوبت مطلق و رطوبت نسبی تعریف می شود. بنا بر تعریف رطوبت مطلق Absolute humidity به مقدار بخار آبی که در واحد حجم هوا موجود است گفته می شود. این مقدار رطوبتی که در حجم خاصی از هوا موجود است وابسته به دمای هوا است. رطوبت نسبی Relative humidity به نسبت مقدار رطوبت موجود در حجم هوا با دمای ثابت T بر حداکثر رطوبتی است که آن هوا می‌ تواند در همان دمای T داشته باشد.

رطوبت سنج چیست؟

رطوب سنج ها دستگاه هایی هستند که برای اندازه گیری میزان بخار آب موجود درگاز ها، مورد استفاده قرار می گیرند. مقدار بخار آب در هوا (رطوبت) در فرآیند های تجاری و صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است. رطوبت بالا می تواند باعث ایجاد خوردگی شود. همچنین تاثیر نامطلوبی بر روی سیستم تهویه می گذارد. از سمت دیگر رطوبت کم همه چیز را خشک کرده و منجر به برق استاتیک می شود. رطوبت سنج به هیچ وجه بخار آب را از یک نمونه حذف نکرده و یا به آن اضافه نمی کند. در واقع رطوبت سنج ابزاری برای کنترل میزان بخار آب موجود در هوا می باشد.

تاریخچه رطوبت سنج:

نم سنج ها در طول تاریخ با شکل های متفاوتی ساخته شده اند. چینی ها برای سنجش رطوبت از زغال چوب قرار گرفته در معرض رطوبت هوا و مقایسه وزن آن با نمونه خشک بهره می گرفتند. یکی از راه های استفاده از این خاصیت ساخت نواری آویزان متصل به زغال چوب و مقایسه تاثیر وزن ناشی از رطوبت بر روی نوار آویزان است. لئوناردو داوینچی دانشمند ایتالیایی نخستین نم سنج را که شکلی ابتدایی داشت در سده پانزدهم میلادی ابداع نمود.

نحوه استفاده از یک رطوبت سنج:

قبل از پاسخ به این سوال که رطوبت سنج چگونه کار می کند، باید بدانید سنسور های رطوبت سنج، معمولا در دو مدل رایج دیجیتال و آنالوگ در بازار عرضه می شوند. مدل های دیجیتالی دارای صفحه نمایش هایی هستند که ویژگی مناسبی برای خواندن اطلاعات مربوطه به حساب می آید. ولی مدل های آنالوگ، دارای علائم رنگی متفاوت برای تعیین میزان رطوبت هستند.

حوزه های استفاده از رطوبت سنج:

از سنسور ها و حسگر های رطوبت سنج در حوزه های وسیعی از جمله صنعت، کشاورزی، پرورش گل و گیاه وحتی عمران استفاده می شود.

استفاده از رطوبت سنج در صنعت:

در بعضی از صنایع، اندازه گیری رطوبت یکی از دغدغه های مهم صنعتگران است، زیرا با بالا رفتن رطوبت و یا حتی کاهش رطوبت ممکن است آسیب های جدی به برخی محصولات و تجهیزات صنعتی وارد شود. در حوزه صنعت علاوه بر سنجش میزان رطوبت داخلی مواد، میزان رطوبت محیط (رطوبت هوا) نیز همواره اندازه گیری می شود. صنعت چوب، انبارداری مواد شیمیایی، آزمایشگاه ها و حتی در تهیه مصالح حساس عمرانی، از حسگر های رطوبت سنج استفاده می شود.

رطوبت سنج ها به دو دسته تقسیم می شوند:

پراب مخرب (نفوذی):

رطوبت سنج جامدات با پراب مخرب، رطوبت اجسام را به وسیله پرابی پین مانند اندازه گیری می کند. بدین صورت که پین ها را مستقیما داخل جسم فرو می کنند و پس از اندازه گیری به صورت نموداری و یا عددی بر روی دستگاه نمایش داده میشوند.

پراب غیر مخرب (غیر نفوذی):

رطوبت سنج جامدات با پراب غیرمخرب به صورت لمسی عمل اندازه گیری را انجام داده و گاهی به همراه ترمومتر های غیرتماسی (IR) ساخته شده اند که استفاده آسان تری را برای کاربر فراهم می آورد.

کاربرد های رطوبت سنج:

وجود رطوبت سنج در محیط های مختلف آزمایشگاهی و کارگاهی نظیر مرغداری ها به خصوص در دستگاه جوجه کشی، گلخانه ها و پرورش قارچ از اهمیت به سزایی برخوردار است. برای مثال در فصل سرما دانستن رطوبت محل زندگی بسیار مهم است و در صورت خشکی هوا سبب بروز مشکلات تنفسی می گردد، همچنین زیاد بودن رطوبت مشکلات دیگری به همراه خواهد داشت. برخی از کاربرد های رطوبت سنج عبارتند از: