فیوز مینیاتوری یا کلید مینیاتوری Miniature Circuit Breaker که اختصارا MCB نامگذاری شده است از تجهیزات الکتریکی خانگی و صنعتی در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار (عبور جریان غیر مجاز) محافظت می کند. به عبارت ساده می توان گفت فیوز، یک وسیله حفاظتی است که در تجهیزات و مدارات الکتریکی به کار برده می‌ شود تا در مواقعی که جریانی بیشتر از حد انتظار از وسیله عبور می کند مدار قطع شود تا سایر تجهیزات آسیبی نبینند.

نحوه عملکرد فیوز مینیاتوری:

درواقع فیوز مینیاتوری از دو مکانیزم بیمتال و سیم پیچ، برای محافظت از مدار استفاده می کند. اگر مدار دچار اضافه بار شود و درنتیجه جریان بیشتری را از منبع بکشد، بخش حفاظت در برابر اضافه بار در داخل فیوز مینیاتوری که شامل یک فلز (بی متال) می باشد، در اثر حرارت خم شده و موجب قطع شدن فیوز مینیاتوری و به دنبال آن قطع جریان برق می شود.

تشخیص و قطع جریان اتصال‌کوتاه، به وسیلهٔ یک سیم پیچ با تعداد دور کم و قطر زیاد انجام می‌ شود. با عبور جریان اتصال کوتاه (که بسیار زیاد است) سیم پیچ، به یک آهن‌ ربای قوی تبدیل شده و کنتاکت فیوز را قطع کرده و جریان مدار را به سرعت قطع می کند.

جرقه گیر فیوز مینیاتوری:

جرقه گیر کلید مینیاتوری از چند صفحه فلزی که به صورت موازی در کنار هم قرار گرفته اند تشکیل شده است. این صفحات به وسیله لایه های عایقی از هم جدا می شوند. از جرقه گیر برای جلوگیری از ایجاد جرقه های بزرگ، پر سر صدا و گرمای زیاد در هنگام قطع کلید مینیاتوری استفاده می شود. از جرقه گیر ها در فیوز های بی کیفیت و ارزان قیمت استفاده نمی شود و راحت ترین راه تشخیص آن وزن کم کلید مینیاتوری است. عملکرد جرقه گیر به این صورت است که در زمان قطع کلید مینیاتوری، جرقه های بزرگ را به جرقه های کوچکتر و بی خطر تقسیم می کند.

• جریان نامی کلید مینیاتوری:

هر کلید مینیاتوری یک جریان نامی مخصوص به خود را دارد. به بیشترین مقدار جریان مجاز که یک فیوز مینیاتور می تواند تحمل کند بدون این که قطع شود جریان نامی می گویند. در صورتی که جریانی بیشتر از این مقدار از کلید مینیاتوری عبور کند کلید واکنش نشان داده و جریان برق را قطع می کند. جریان نامی  فیوز های مینیاتوری به صورت اعداد یک رقمی یا دو رقمی حک شده است.

• جریان لحظه ای کلید مینیاتوری:

روی کلید مینیاتوری معمولا یک عدد بزرگی مثل ۶۰۰۰ یا ۳۰۰۰ حک می شود که نشان دهنده جریان است و در یک کادر مستطیل قرار می گیرد و نشان دهنده مقدار جریانی است که کلید در یک لحظه یا یک ثانیه می تواند تحمل کند.

تفاوت در عملکرد فیوز مینیاتوری:

همه‌ فیوز ها به طور یکسانی عمل می‌ کنند. با این حال در موارد جزیی مانند کلاس ولتاژ، درجه جریان و نوع قطع کردن مدار با یکدیگر تفاوت دارند‌. کار اصلی فیوز تشخیص خطا و ایراد در مدار است. در دستگاه‌ های بسیار کوچک و برای جریان‌ های کم، این عمل در خود دستگاه ایجاد می‌شود. این عمل در اثر حرارت یا مغناطیس جریان  الکتریسیته انجام می‌ پذیرد.

اما فیوز های بسیار بزرگ باید از منبع دیگری برای تشخیص خطا تغذیه شوند. این منبع می‌تواند باتری باشد. در برخی موارد با ولتاژ بالا می‌ تواند از طریق ترانسفورماتور این اتفاق رخ دهد.

نحوه نصب فیوز مینیاتوری:

بعد از تشخیص سیم های فاز، نول و ارت به ترتیب زیر عمل کنید:

1. سیم های ارت که معمولاً زرد رنگ هستند را از هر سر خط با یک ترمینال به هم وصل کنید.
2. سیم های نول که معمولاً آبی رنگ هستند را با استفاده از یک ترمینال دیگر به هم وصل کنید.
3. سیم های فاز که معمولاً قرمز رنگ هستند را به جای اتصال به هم، باید به صورت جداگانه به ورودی هر یک از فیوزهای مینیاتوری وصل کنید.
4. سیم مربوط به برق اصلی ساختمان که از کنتور خارج شده است را نیز به فیوز مینیاتوری اصلی که قدرت بیشتری دارد و معمولاً ۲۵ یا ۳۲ آمپر است بسته و خروجی آن را به ورودی دیگر فیوز ها متصل کنید تا جریان برق وارد آن ها شود.

اطلاعات روی بدنه کلید مینیاتوری:

روی هر کلید مینیاتوری اطلاعاتی مربوط به آن درج شده یا باید درج شده باشد. این اطلاعات عبارتند از:

• وظیفه کلید مینیاتوری
• استاندارد ساخت
• دمای مرجع
• نام سازنده یا علامت تجاری سازنده
• شیوه اتصال پل ها
• نوع کلید بر اساس جریان قطع حفاظتی
• جریان نامی، ولتاژ نامی، فرکانس نامی و تعداد فازها

برای دریافت مشاوره بیشتر می توانید با ما در تهران ابزار در تماس باشید.